Όχι άλλες διχόνοιες στο εσωτερικό της Ορθοδοξίας. Η συγκυρία απαιτεί ενότητα,αφύπνιση, πρωτοβουλία και αντίληψη της Ιστορίας.
Τα γεγονότα που διαδραματίζονται στην ευρύτερη περιοχή μας, με κέντρο τις εχθροπραξίες στην Συρία και τον φόβο περαιτέρω επέκτασής τους, αλλά και στην καρδιά της Ευρώπης με όσα αιματηρά επεισόδια είδαμε το 2016 (και παλαιότερα), όλα στο πλαίσιο ενός κεκηρυγμένου αδυσώπητου, αιμοσταγούς και αιμοβόρου Θρησκευτικού Ιερού Πολέμου που έχει κηρύξει κατά της Δύσης και του Χριστιανισμού γενικότερα το Σουνίτικο Ισλάμ, δεν επιτρέπουν, ούτε για την Ευρώπη, ούτε πολύ περισσότερο για την Ελλάδα, που αποτελεί το τελευταίο και προκεχωρημένο σύνορό της, εφυσηχασμό. Τουναντίον! Επιβάλλουν, επιτάσσουν: Σύνεση. Γεωπολιτική ανοιχτότητα. Σχεδιασμό βάθους. Στρατηγική. Αλλά, όσο και αν τρομάζει, και πολεμική εγρήγορση! Ετοιμότητα κανονική! Και φυσικά Εθνική ενότητα. Ομόνοια. Πολιτική συνέπεια και συνέχεια. Αποφασιστικότητα. Στην περίοδο μάλιστα, που διανύουμε και μπροστά στην ιδιαιτερα ιστορικά κρίσιμη φάση που βρίσκεται η χώρα μας, με τη γειτονική Τουρκία αλληλοσπαρασσόμενη μπροστά στο φάσμα του εμφύλιου σπαραγμού και την ευθεία και ξεκάθαρη αμφισβήτηση διεθνών συνθηκών εκ μέρους του έντρομου Ερντογάν, οφείλει η Ελλάδα, και υποχρεούται το αν και βαθιά άρρωστο -σε σημείο σήψης και απόπτωσης – πολιτικό σύστημα να προάγει πρωτοβουλίες εθνικής ενότητας. Δεν περισσεύει κανείς! Κανείς! Στη φάση που η Ελλάδα βρίσκεται δεν (πρέπει να) υπάρχουν ουτε αριστεροί, ούτε δεξοί, ούτε ακραίοι! Ούτε οι μεν να αφορίζουν τους δε με αφορισμούς του τύπου «φασίστες… ακροδεξιοί… ακροαριστεροί»… και τούμπαλιν.
Πέρα και πανω από όλα είμαστε όλοι Έλληνες! Ορθόδοξοι! Η πρόσφατη αλλά και η παλαιότερη ιστορία της Ελλάδος διδάσκει. Έχει πλείστα όσα παραδείγματα προς αποφυγή αλλά και προς μίμηση… έχει πρότυπα ιστορικά να προβάλει. Έχει ένα πλούσιο θησαυρό από προσωπικότητες αλλά και μεγάλα γεγονότα να προβάλλει. Να μη ζήσουμε άλλους διχασμούς! Να μη χυθεί (άλλο) αίμα Ελλήνων από Έλληνες(;) με το ένα ή το άλλο πρόσχημα. Οι οιωνοί και τα σημεία προειδοποιούν για όσα έρχονται και η χώρα οφείλει -αυτή τη φορά – να είναι πανέτοιμη! Για κάθε ενδεχόμενο. Μακάρι να μη γίνει τίποτα.
Αλλά δυστυχώς, όσα και αν ευχόμαστε και απευχόμαστε τα γεγονότα μιλούν και προειδοποιούν… Σε αυτή την κρίσiμη ιστορική καμπή που διέρχεται ο κόσμος-και ο πλανήτης ολόκληρος – ειδικώς όπως προανέφρα στο αρχικό πρώτο (μέρος) σημείωμά μου, ο Χριστιανισμός και ειδικότερα η Ορθοδοξία οφείλει να διαδραματίσει ρόλο. Μείζονα και επιβεβλημένο. Με πρωτοβουλίες. Με διάλογο συνεχή άοκνο με όλες τις πλευρές του Ισλάμ. Κυρίως με το μετριοπαθές Ισλάμ. Με αυτό το Ισλάμ που για αιώνες ολόκληρους συμβίωσε και συμβιώνει. Να ανοίξουν (ξανά) ουσιαστικοί δίαυλοι επικοινωνίας και συνεχούς διαλόγου. Αλλά όμως για να το κάμει αυτό, η Ορθοδοξία, οφείλει και υποχρεούται στην παρούσα φάση – να περιορίσει τις εστίες εσωτερικών εντάσεων και προστριβών εντός των κόλπων της παγκόσμιας Ορθοδοξίας. Δεν υπάρχει χρόνος για διαχωρισμούς πολύ περισσότερο δεν υπάρχει χρόνος για σχίσματα!
Πρωτίστως οφείλει και υποχρεούται η Πρωτόθρονη Εκκλησία της Κωνσταντινουπόλεως, το Οικουμενικό Πατριαρχείο -και οι άλλες δέκα ακολουθούσες Εκκλησίες- να αναλάβει πρωτοβουλίες εκτόνωσης της (ευτυχώς ακόμα) υποβόσκουσας κρίσης που σωβεί στα σωθικά της Ορθοδοξίας. Δεν υπάρχει χρόνος και πολυτέλεια ούτε για επιτίμια (Ακοινωνησίας) ούτε για άλλους διχασμούς. Κινδυνεύει η Ορθοδοξία. Κινδυενεύει ο Χριστανισμός γενικότερα αν αυτή η φωτιά απλωθεί παντού! Φωτιά που θα κατακαύσει τους πάντες. Ανεξαρτήτως. Ο κίνδυνος ενός γενικευμένου Ιερού Θρησκευτικού Πολέμου είναι υπαρκτός. Δεν είναι ουτε κινδυνολογία αυτό. Ούτε υπερβολή. Πραγματικότητα. Σκληρή και αδυσώπητη είναι! Τι άλλο είναι όλα αυτά τα αιμοσταγή περιστατκά που ζει η ανθρωπότητα την τελευταία δεκαετία με αποκορύφωνα το αίμα αθώων που χύνεται την τελευταία 5ετία; Σε όλο τον πλανήτη. Επομένως η Ορθοδοξία οφείλει, χωρίς να παραθεωρήσει τα (προσφατα αλλά και παλαιότερα) λάθη της να προλάβει. Πρωτίστως υποχρεούται να παραμείνει ενωμένη. Οφείλει να ενισχύσει την αδελφοσύνη και την ψυχική της ενότητα. Απ’ άκρη σε άκρη. Δεν υπάρχει (άλλος) χρόνος. Καλά τα ψηφίσματα και οι εγκύκλιοι αλλά δεν βοηθάνε.
Όλα αυτά λέγονται και γράφονται στην σκιά των τελευταίων αιμοσταγών χτυπημάτων -και δυστυχώς εν όψει νέων ακόμα χειρότερων και οδυνηρότερων αιματοχυσιών στους κόλπους όχι μόνον της Ευρώπης, αλλά και των Αφρικανικών υποσαχάριων χωρών που αιματοκυλούν καθημερινά, ας μη το λησμονούμε αυτό – με θύματα αθώους. Με φόντο τα όσα τεκταίνονται και διαδραματίζονται ιεροκρυφίως πίσω από κλειστές επτασφράγιστες πόρτες και πύλες, στους κόλπους της Ορθοδοξίας. Από την Κωνσταντινούπολη που «βράζει» κυριολεκτικά μέχρι τη Μόσχα και από την Αντιόχεια που δοκιμάζεται σκληρά μέχρι και την Σιωνίτιδα Εκκλησία των Ιεροσλύμων, έως την Ελλαδική Εκκλησία του Παύλου και τις πρόσφατες αποφάσεις της για τη Μεγάλη Σύνοδο της Κρήτης.
Οφείλει η Ελλαδική Εκκλησία και ο ηγέτης της Μακαριότατος, επομένως, μετά από όσα αναλύθηκαν συνοπτικά (στα προηγούμενα κείμενα), πάντα με αφορμή τις πρόσφατες αποφάσεις της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος-στα τέλη Νοεμβρίου 2016 με μοναδικό θέμα την Μεγάλη Σύνοδο στο Κολυμπάρι της Κρήτης – να βαδίσει προσεχτικά. Step by step.
Το ερώτημα βεβαίως που ευθέως τίθεται, μετά τα όσα έχουν δρομολογηθεί και όσα διεξοδικώς αναλύσαμε, είναι αν αυτές οι επιμέρους (8, και 9) προτάσεις του Μητρ. Σερρών, κ. Θεολόγου, και εν προκειμένω ομόφωνες αποφάσεις και της Ιεραρχίας της Ελλαδικής Εκκλησίας, -που επαρκώς και συνοπτικώς εξηγήσαμε τους λόγους που εγείρουν αντιδράσεις από το Οικουμενικό Πατριαρχειο- αφενός, και αφετέρου αν αυτές οι προτάσεις που ναι μεν πλειοδοτούν και στο εσωτερικό άλλων Εκκλησιών, αλλά μειονεκτούν και θέτουν εν αμφιβόλω την διορθόδοξη ενότητα, αν ετέθησαν, «διπλωματικώ τω τρόπω»… Εξηγούμαι: δηλαδή αν ετέθησαν με τέτοιο τρόπο, ώστε μερικώς να «ικανοποιείται» και το Οικουμενικό Πατριαρχείο, παρά την έμμεση κεκρυμένη αλλά και ευθεια αμφισβήτηση των κειμένων της Μεγ. Συνόδου της Κρήτης αφενός και αφετέρου, ετέθησαν και «αλλιώς» δια τις πλαγίας οδού και της έμμεσης αμφισβήτησης τους, για να έχουμε ανοιχτή την πόρτα και (δημόσια ή και μυστική) την δίοδο επικοινωνίας με την Μόσχα και όσες άλλες Εκκλησίες επηρεάζει.
Έτσι ώστε στην κρίσιμη ώρα για το ελληνικό έθνος και την χώρα, να μπορεί να λειτουργήσει η Ελλαδική Εκκλησία ως ο κεντροφόρος άξονας ενότητας μεταξύ των δυο Εκκλησιών (Αθηνών και Μόσχας), ενισχύοντας έτσι και την πολιτική (στρατιωτική, και διπλωματική) συνεργασία μεταξύ των εθνών κρατών, Ελλάδος και Ρωσίας.
Ή αν ετέθησαν, και εν προκειμένω από τον Αρχ. Αθηνών κ. Ιερώνυμο καθώς -ας μη κρυβόμαστε- αν δεν είχαν την συγκατέθεση και την προτροπή του δεν θα ετίθεντο δημοσίως, πόσο μάλλον δεν θα ψηφίζονταν, για να λειτουργήσουν για μεν το εσωτερικό και της Ιεραρχίας, αλλά και της Ελλαδικής Εκκλησίας στο Ποίμνιο της – ως βαλβίδα εκτόνωσης, θέτοντας όμως σε κινδυνο την πανορθόδοξη ενότητα…
Για δε το Οικουμενικό Πατριαρχείο, ως τον «άσσο» εκείνο, έστω και σε μια εκ των προτέρων «σημαδεμένη τράπουλα», προκειμένου να επιχειρήσει το ακατόρθωτο! Ποιο δηλαδή; τη δυνατότητα να συγκαλέσει εγκαίρως-και πάντως προλαμβάνοντας τον Πατριάρχη Κύριλλο της Μόσχας- ο κ. Βαρθολομαίος (ή ο διάδοχος του) μια νέα Πανορθόδοξη Σύνοδο με προκαθορισμενη όμως την αποτελεσματικότητά της.
Το μείζον ερώτημα όμως τούτων δοθέντων είναι ότι και τότε που το Οικουμενικό Πατριαρχείο ξεκινούσε αυτή τη μεγάλη προσπάθεια το 1902 με την Πατριαρχική εγκύκλιο του Πατριάρχη Ιωακείμ του Γ’, τον πρόλαβαν οι εξελίξεις και τα γεγονότα. Γεγονότα που, όπως και τότε έρχονταν το ίδιο απειλητικά, όπως συμβαίνει και σημερα με την Τουρκία. Τότε ήρθε η Μικρασιατική καταστροφή και όσα επακολούθησαν αυτής (το 1955 και το 1974). Ο Α’ και Β’ παγκόσμιος πόλεμος. Και άλλα δεινά που εν τω μεταξύ έζησε η ανθρωπότητα. Η αλλαγή καθεστώτος στην Τσαρική Ρωσία. Και άλλα πολλά εντός των Βαλκανίων. Τώρα όμως; Έχοντας ως οδηγό την πρόσφατη αλλά και παλαιότερη ιστορία του έθνους μας, δεν έχουμε δικαίωμα άλλων παρόμοιων ιστορικών λαθών.
Ούτε το Οικουμενικό Πατριαρχείο, ούτε πολύ περισσότερο η Ελλαδική Εκκλησία και ο ηγέτης της – Μακαριότατος Αρχ. Ιερώνυμος ή ο διάδοχός του- για άλλα μεγάλα λάθη. Τότε η Ελλαδική Εκκλησία ζούσε ακόμα στον απόηχο της απόδοσης σε Αυτήν του Πατριαρχικού και Συνοδικού Τόμου του 1850 με την αντίστοιχη Πατριαρχική Πράξη του 1928. Σήμερα όμως; Ποια η θέση της; Τι βάζει πέραν και πάνω όλων ο Μακαριότατος Αρχ. Αθηνών Ιερώνυμος ο Β’; Την ενότητα της Ορθοδοξίας; Κάθε άλλο με τις αποφάσεις που ελήφθησαν. Την αναγκαιότητα της ενοτητας του έθνους και των εθνικής σημασίας γεωστρατηγικών συμμαχιών της χώρας; Ίσως… ή μήπως, όπως λένε εκείνοι που γνωρίζουν καλύτερα τα βαθύτερα και εσώτερα τα της Ελλαδικής Εκκλησίας, σε πρόσωπα, καταστάσεις και άλλες εσωτερικές των ιεραρχών συμμαχίες, και ακόμα καλύτερα τον ίδιο τον κ. Ιερώνυμο, όπως και πρόσωπα και καταστάσεις του περιβάλλοντός του, τίποτα από όλα αυτά.
Μένει να το δούμε με τις εξελίξεις που αναμένονται ραγδαίες και ταχύτατες. Και ο ιστορικός του μέλλοντος (μας) θα κρίνει όλους μας. Και τους ηγέτες μας, εκκλησιαστικούς και πολιτικούς, και εμάς αλλά και Έσάς που υποχρεούσθε και οφείλετε, ενίοτε, να διαβάζετε και πίσω από τις γραμμές ή πίσω από το προφανές… Καλές Εορτές σε όλους μας. Με προσωπική γαλήνη και εσωτερική ειρήνη… Με εθνική αφύπνιση και συλλογική εγρήγορση!
*Δημοσιεύθηκε στη Huffington Post στις 29.12.2016.